Thép và tính hàn của thép
Thép là hợp kim sắt – cacbon, trong đó có chứa lượng cacbon dưới 2%.
Có nhiều cách phân loại thép
– Theo phương pháp sản xuất, thép được chia ra: thép mac-tanh, thép bét-xome, thép thô-ma, thép lò nồi, thép lò chuyển, thép lò điện
– Theo công dụng, thép được chia ra: thép kết cấu (dùng trong xây dựng và chế tạo máy) và thép dụng cụ
– Theo cách chể tạo, chia ra: thép cán, thép tấm, thép đúc
– Theo thành phần hóa học, chia ra: thép carbon và thép hợp kim
– Theo tính chất lý học, chia ra: thép không gỉ, thép chịu nhiệt…
– Theo cấu trúc chia ra: thép peclit, mactenxit, otstenlit, cacbit…
Thép tròn
Thép carbon
Theo chất lượng thép carbon có thép carbon chất lượng thường, thép carbon chất lượng tốt, theo mức độ oxy hóa có thép sôi, thép nữa lặng và thép lặng.
Thép carbon chất lượng thường được chia ra 3 nhóm:
– Nhóm A: theo có tính
– Nhóm B: theo thành phần hóa học
– Nhóm C: theo cơ tính và thành phần hóa học
Kết cấu hàn thường dùng thép carbon nhóm B.
Thép carbon chất lượng thường phân nhóm A, được dùng phổ biến làm cốt thép trong xây dựng và một phần trong chế tạo máy.
Thép carbon
Thép carbon chất lượng tốt
Nhóm thép này được cung cấp ở dạng vật cán, rèn và các nữa thành phầm và được quy định cả về thành phần hóa học và cơ tính.
Tùy thuộc vào hàm lượng mangan nhóm thép carbon chất lượng tốt chia làm 2 phân nhóm
– Phân nhóm I: gồm thép carbon chứa hàm lượng mangan thông thường
– Phân nhóm II: gồm thép carbon có hàm lượng mangan cao
Thép carbon dùng chế tạo nồi hơi:
Thép carbon dùng chế tạo nồi hơi, được làm từ thép tấm cán nóng, có chiều dày từ 4 đến 60mm. Thép chế tạo nồi hơi được sản xuất từ thép làm việc ở áp suất 60at và nhiệt độ đến 450oC.
Thép hợp kim
Thép hợp kim là loại thép (ngoài sắt, cacbon và các tạp chất ra) có chứa các nguyên tố đặc biệt với một lượng nhất định để làm thay đổi cấu trúc và tính chất của thép. Các nguyên tố đặc biệt đó được gọi là nguyên tố hợp kim. Các nguyên tố hợp kim thường dùng là Cr, Ni, Mn, Si, W, V, Mo, Ti, Cu và B, trong đó có một số nguyên tố với hàm lượng ít đóng vai trò như là các tạp chất.
Trong thép hợp kim chứa các tạp chất có hại P, S và các khí N¬¬2, O2 , H2 rất thấp so với thép carbon
Theo công dụng thép hợp kim có thể chưa thành các nhóm:
– Thép kết cấu hợp kim thấp
– Thép hợp kim chế tạo máy
– Thép hợp kim cao, không gỉ và bền nhiệt
– Thép dụng cụ hợp kim.
Thép hợp kim
Tính hàn của thép
Tính hàn – là khả năng của kim loại khi hàn sẽ tạo được liên kết có tính chất như đã định.
Hàn thép tấm
Nhóm I – tính hàn tốt
Hàn được bằng mọi phương pháp, không phải dùng các biện pháp đặc biệt. Mối hàn có chất lượng cao.
Nhóm II – đạt yêu cầu đảm bảo
Muốn cho mối hàn có chất lượng cao cần tuân theo chế độ hàn chính xác, sử dụng kim loại phụ đặc biệt, làm sạch mép hàn và điều kiện nhiệt độ ổn định khi hàn, ở một số trường hợp cần đốt nòng trước và ha nhiệt tới 100 – 1500oC.
Nhóm III – hạn chế
Thép có xu hướng tạo vết nứt ở điều kiện bình thường. Trước khi hàn phải qua xử lý nhiệt và đốt nóng đến 250 – 400oC và ram sau khi hàn.
Nhóm IV – kém
Chất lượng mối hàn thấp, có xu hướng tạo nứt, mặc dù được sử dụng các biện pháp công nghệ phức tạp, đốt nóng vật hàn, xử lý nhiệt trước và sau khi hàn.