EnglishỨng dụng của kim loại màu và hợp kim màu trong ngành cơ khí
Ứng dụng của kim loại màu và hợp kim màu trong ngành cơ khí
Kim loại màu và hợp kim màu gồm có nhiều loại, bài viết này xin giới thiệu 2 loại chính: Đồng và hợp kim đồng; Nhôm và hợp kim nhôm. Hai loại này được ứng dụng rất phổ biến trong ngành cơ khí với nhiều tính năng ưu việt.
1. Đồng và hợp kim đồng
- Đồng là kim loại có một dạng thù hình, có mạng lập phương tâm mặt với thông số mạng a = 3,6A0, có các tính chất như sau:
Khối lượng riêng lớn (g = 8,94g/cm3) lớn gấp 3 lần nhôm.
Tính chống ăn mòn tốt.
Nhiệt độ nóng chảy tương đối cao (1083oC)
Độ bền không cao (σb = 16Kg/mm2, HB = 40) nhưng tăng mạnh khi biến dạng nguội (σb = 45Kg/mm2, HB = 125). Do vậy, một trong những biện pháp hóa bền đồng là biến dạng nguội. Mặc dù có độ cứng không cao nhưng đồng lại có khả năng chống mài mòn tốt.
Tính công nghệ tốt, dễ dát mỏng, kéo sợi tuy nhiên tính gia công cắt kém.
- Hợp kim đồng được chia làm 2 loại chính: Latông (đồng thau), Brông (đồng thanh).
Kim loại màu đồng thau rất phổ biến với nhiều ứng dụng
a. Latông (Đồng thau):
- Là hợp kim của đồng mà hai nguyên tố chủ yếu là đồng và kẽm. Ngoài ra còn có các nguyên tố khác như Pb, Ni, Sn…
- Latông theo TCVN 1695-75 được ký hiệu bằng chữ L sau đó là các chữ ký hiệu tên nguyên tố hóa học và chỉ số thành phần của nó.
- Ứng dụng của đồng thau:
Dùng để hàn vảy cho các chi tiết đồng hoặc chi tiết gang
Làm các ống tản nhiệt, ống dẫn và các chi tiết dập sâu
Sử dụng trong sản xuất các thiết bị ngành điện tử
Phụ kiện, ốc vít và đinh vít đồng thau.
b. Brông (Đồng thanh ):
- Là hợp kim của đồng với các nguyên tố khác ngoại trừ Zn. Brông được ký hiệu bằng chữ B, tên gọi của brông được phân biệt theo nguyên tố hợp kim chính. Người ta phân biệt các loại đồng thanh khác nhau tùy thuộc vào nguyên tố hợp kim chủ yếu đưa vào.
-Brông thiếc: là hợp kim của đồng với nguyên tố hợp kim chủ yếu là thiếc, có độ bền cao, tính dẻo tốt, tính chống ăn mòn tốt.
- Brông nhôm: là hợp kim của đồng với nguyên tố hợp kim chủ yếu là nhôm, có độ bền cao hơn Brông thiếc, tính chống ăn mòn tốt.
- Brông Berili: là hợp kim của đồng với nguyên tố hợp kim chính là Be, còn gọi là đồng đàn hồi. Hợp kim có độ cứng cao, tính đàn hồi rất cao, tính chống ăn mòn và dẫn điện tốt.
Ứng dụng của Brông:
Làm ổ trượt, bánh răng, bánh vít.
Làm lò xo trong các thiết bị điện.
Chế tạo các dụng cụ đúc.
Sử dụng trong chế tạo các thiết bị ngành điện.
Sản xuất xe hơi với các yếu tố thiết kế trong các mẫu xe hơi hiện đại.
Sản xuất vật liệu ứng dụng trong các điều kiện môi trường biển.
Các sản phẩm đồng thanh, đồng tấm hợp kim để gia công.
2. Nhôm và hợp kim nhôm
- Nhôm được gọi là kim loại Mirest Kim, do nó cực kỳ linh hoạt, nhẹ, bền, có thể tái chế và chống ăn mòn. Kim loại này là một phần ba trọng lượng của thép, làm cho nó lý tưởng để đổi mới thiết kế sản phẩm linh hoạt.
- Nhôm là một kim loại rắn có màu trắng bạc, có tính mềm và trọng lượng nhẹ, tính dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.
Nhôm cũng là kim loại màu phổ biến trong cơ khí
- Trong chế tạo máy ít khi dùng nhôm nguyên chất vì độ bền và độ cứng của nhôm thấp (= 60 N/mm2, độ cứng = 25 HB). Thường chỉ dùng nhôm dưới dạng hợp kim vì hợp kim nhôm nhẹ, có độ bền, độ cứng, khả năng chống mài mòn và chịu nhiệt cao.
- Trong chế tạo máy thường dùng 2 dạng hợp kim nhôm thông dụng sau đây:
Hợp kim nhôm biến dạng: Hợp kim nhôm biến dạng được dùng để chế tạo các chi tiết bằng phương pháp gia công áp lực nóng hoặc nguội.
Hợp kim nhôm đúc: Hợp kim nhôm đúc có tính đúc rất tốt (tính chảy loãng cao, khả năng điền đầy khuôn tốt) nhưng tính dẻo thấp.
Ứng dụng của nhôm và hợp kim nhôm
Nhôm và hợp kim của nhôm đứng thứ hai (sau thép) về sản xuất và ứng dụng.
Gia công chi tiết nhôm trong ngành hàng không.
Nhờ trọng lượng nhẹ và độ bền, sự thẫm mỹ, chúng được ứng dụng rộng rãi trong chế tạo máy bay (vỏ máy bay, một số bộ phận trên thân máy bay) và cũng như các thiết bị, máy móc cho ngành hàng không vũ trụ.
Nhôm được uốn, ép đùn… tạo thành các bộ phận cho máy móc ngành cơ khí sản xuất, xây dựng, các băng chuyền tải hàng, vỏ máy, khung máy.
Dùng làm lõi dây dẫn điện.
Nhôm có tính chống mài mòn tốt nên thường được sử dụng để sản xuất những bộ phận trong công nghiệp tàu biển như ống thủy lực và các phụ kiện tiếp xúc dưới biển.
Được sử dụng làm khung tháp gió và khung pin năng lượng mặt trời.
Sản xuất phụ tùng ô tô, vành xe đạp..
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
